Vorige zomer verraste Angéline Catteeuw met een mooie solo in Campo Santo in Gent. Ze plande om hierna een lange tijd in de luwte in haar studio te werken, maar de realiteit besliste anders. Er kwam een vraag en een unieke opportuniteit van de Stad Moeskroen, en dus zei deze erg gedreven kunstenaar alsnog ja. Meer dan één reden had ze hiervoor, want niet alleen is de locatie op zich – het oude zwembad van Moeskroen – al behoorlijk uniek, ook liggen haar roots deels in deze stad (haar mama groeide hier op en leerde zelfs in dit zwembad zwemmen!).
Ze weet de locatie perfect te bespelen. Haar werken zijn als kronkelende lichamen in de zwemkom gepositioneerd, mooi symmetrisch om de ritmiek van het gebouw zelf te benadrukken. Ook de kleuren van haar werken refereren opvallend aan de kleurtonen van het gebouw zelf. Vleeskleur, vaalgroen, zwart. “De kleuren gaan mee met mijn emoties. Ze zijn van dag tot dag dus anders. Schilderen is mijn manier van communiceren met de wereld, mijn taal.”
We laten ons met plezier onderdompelen in deze uitnodiging tot dialoog, via vorm, via kleur. Elke stap de we dieper zetten in het zwembad lijkt ons een ander facet van de kunstenares te tonen. Helemaal blijmoedig wordt het nooit – “ik ben eerder een melancholisch type”, legt ze uit. Vandaar ook het citaat van Sam Dillemans op haar visitekaartje: “Painting makes me the least unhappy.” Van alle opties die ze had om het leven draaglijk en zinvol te maken, leek schilderen de beste optie. Niet de ultieme oplossing voor elk zielenleed, maar zalvend en bevredigend genoeg om elke dag weer gedreven achter de ezel te kruipen.
Haar raison d’être, haar inventieve, authentieke omgang met de niet altijd evidente condition humaine, wij lieten het ons welgevallen. De geestdrift waarmee Angéline zich op het schildersambacht stort charmeert zonder meer. De aparte sfeer van de locatie krijg je er zomaar bij. Ademruimte, tijd, rust krijg je hier – in coronatijden geen overbodige luxe. Deze expo is absoluut de trip naar Moeskroen waard. Wie er een dagtrip van wil maken kan dit koppelen aan een bezoek aan La Piscine in Roubaix (15′ verder) of de collectiepresentatie van het S.M.A.K. in Menen, The House of Opportunity.
Onze highlights:
/1/ The Raven, 2020
Sculpture in wood, acryl and glass, 30x15x22 cm
The Raven is de eerste sculptuur van Angéline Catteeuw en wat voor één. Meteen een schot in de roos. Naadloos gaat de vormentaal van haar schilderijen over in dit eerste 3D-werkje – kleuren, vormen, verbuigingen en fricties: ze ademen dezelfde energie. We kunnen ons moeiteloos voorstellen dat het niet bij dit kleine formaat blijft, dat ook haar grote schilderijen op een dag gespiegeld zullen worden door grote sculpturen. We achten er haar toe in staat (ja, dit is een soort verzoek Angéline ;-)). Nog voor we de titel van dit werkje, The Raven, hadden opgemerkt zagen we zelf meteen een gekwetst vogeltje – het heeft iets oud, als een relict, een gestold gewond dier. Hiervoor schuilde onder de stolp een Mariabeeldje, dat volgens Angéline doorstoken was met een heleboel naalden en spijkers om alles op zijn plek te houden. De pijn van de figuur die er hiervoor was, heeft ze accuraat vertaald naar dit nieuwe beeld – de vorm is anders, de energie is opgeslorpt door deze gehavende raaf.
/2/ Filtered Light on my Thoughts, 2020
Acryl and charcoal on canvas, 160×120 cm
In sommige werken van Angéline kun je nog gewrichten en lichaamsdelen onderscheiden, in andere gaat ze hier steeds van verder weg. Het is een permanent zoeken naar meer vrijheid, naar durven loslaten en de verf laten dicteren. In dit werk zie je wat er gebeurt als de vrijheid zegeviert, het werk wordt quasi volledig abstract, vrij in te vullen door de kijker. Angéline is technisch een zeer goeie schilder en startte ooit met minutieuze, realistische schilderijtjes op kleiner formaat. Het kostte haar een hele weg om dit stap voor stap los te laten. Deze werken zijn een belangrijke mijlpaal op dat pad waarin ze steeds meer durft te experimenteren, zaken onaf te laten, de rijkheid van de expressie toelaat. “Het is belangrijk op het goede moment op te houden”, legt Angéline uit. “Wanneer je te veel gaat nadenken en het te mooi wil maken, dan begint het te lijken op het decoreren van een taart. Dat punt mag je nooit voorbijgaan.”
/3/ The Core, 2020
Acryl and charcoal on canvas, 120×160 cm
Met dit werk en drie andere die op ongeveer hetzelfde moment tot stand kwamen, slaat Angéline een nieuwe weg in. Het zijn haar vier recentste werken (The Core I &II, en Everything on the verge of falling I & II). Hier is ze nog vrijer dan in wat voorafging. Zwarte houtskoollijnen zoeken dwingend en ietwat agressief hun weg, ze dulden geen tegenstand. Angéline maakte deze werken in lange onderbroken sessies, in een diepe, intense concentratie. Ze laat de ontsporing toe hier, elk esthetisch compromis is hier afwezig. Er wordt niets verzacht, verhuld, afgevlakt. De confrontatie gebeurt als één grote krachtmeting op doek. Wij denken spontaan aan een muziekstuk bij dit werk, kunnen ons moeiteloos inbeelden hoe dit beeld kan omgezet worden in een frenetieke, bij momenten bombastische symfonie. “Misschien gebeurt dit op een dag wel”, zegt Angéline, “ik ben ook benieuwd hoe dit zou klinken.”.
/4/ When all else fails, 2020
Acryl and charcoal on canvas, 70×60 cm
Wanneer we voor dit werk staan, kunnen we niet anders voelen dan pijn. Door de bloedrode verf uiteraard, die dwingend een boog vormt in het bovengedeelte, maar ook door de verkramping die erin zit. In dit werk is zoveel in onevenwicht, wringt zoveel. Het is de afwezigheid van elke harmonie, met gebroken lijnen en barsten en uitstulpingen. Niets is waar het moet zijn, niets is genadig. Wanneer we Angéline aanspreken, geeft ze toe dat deze hele reeks werken met gebogen ruggen is ontstaan na het veel te vroegtijdige overlijden van haar broer. Het was voor haar ook een katalysator voor haar carrière als schilder, het moment waarop ze besefte hoe kort en broos ons ondermaanse bestaan is, en besloot resoluut te kiezen voor haar passie. De tijd is beperkt, gebruik hem wel. Angéline bedrijft dat motto met verve.
/5/ Care allover, 2020
Acryl and charcoal on canvas, 60×50 cm
En dan, komen we tot stilstand voor wat mij betreft het intiemste werk van deze tentoonstelling. Een synthese van zachtheid – de ultieme breekbaarheid, zacht als watten, een fluwelen, innige omhelzing. Hier toont Angéline haar kwetsbare kern, haar verlangen naar de afwezigheid van elk geweld, elke spanning, het samenzijn zonder enige storende interferentie of bedreiging. In dit werk zijn alle maskers afgelegd, elke beschermende schil verdwenen. Care allover heet het, zagen wij achteraf. ‘Zorg overal’. Ik geef me, slorp mij op, ik verdwijn in jou, jij verdwijnt in mij. Overgave, in volstrekte veiligheid. Dit werk is de remedie voor alle onrust en pijn die in de andere voorafging. Sussend soelaas in verf.
‘TROPHIES’
ANGÉLINE CATTEEUW
Friday 19 september – 18 october 2020
Every wednesday, friday, saturday and sunday from 14h-17h
Practical Information: Ancienne Piscine (Old Swimming Pool)
Place Charles de Gaulle, Mouscron – Belgium
Entrance on the corner of Rue Roger Salengro et Rue de la Pépinière
Visits by appointment possible: Mail to info@angelinecatteeuw.com or call +32 477 28 21 27
- Selina De Maeyer, schilderen met licht, met het Licht - juni 15, 2024
- Eéndagsexpo: Jet de Kort toont recent werk bij SECONDroom - mei 18, 2024
- Bottelare toont kunst in mooie tuinen - mei 4, 2024
