Ook in… Leffinge wordt ENSOR-jaar gevierd! Dankzij William Sweetlove

Posted By Johan Debruyne

James Ensor. Volgend jaar zal het 75 jaar geleden zijn dat de beroemde Oostendenaar, aldaar geboren in 1860, het in dit tranendal voor bekeken hield: 1949. De deviante, enigmatische vernieuwer van de moderne Belgische kunst, “de man van de maskers”, ligt er ook begraven. Driewerf helaas vertikte zijn geboortestad jaren geleden de zerk van de meester/baron door een “maman” van Louise Borugeois te laten koesteren. Een artistieke wonde die zal blijven etteren!

En kijk, in hetzelfde jaar 1949 ziet in de toenmalige Koningin Der Badsteden opnieuw een jongen met Engelse roots én naam het levenslicht. Zijn naam? William Sweetlove. Het kon niet anders of ook hij zou (een eigenzinnig) kunstenaar worden. Flamboyant en kleurrijk. Ensor maakt ondertussen deel uit van onze beeldende canon en Sweetlove’s werk heeft zich onderhand wereldwijd verspreid.

JEUNE PEINTURE BELGE

Velen kennen Sweetlove alleen maar van zijn vaak immense en in groten getale gepresenteerde, felgekleurde dieren (honden, slakken, kikkers, krokodillen, pinguïns…), maar de jonge Sweetlove (ooit leerling van Octaaf Landuyt/ondertussen heeft deze meester de kaap van de 100 genomen), deed Koningin Paola het guurst mogelijke winterweer trotseren voor een bezoek aan ’s mans werkstek in Nieuwpoort, zijn schilderkundige oeuvre maakte deel uit van de ten onzent veelbesproken tentoonstelling “Modernisme in Painting” van wijlen Willy Van den Bussche (de begeleidende monografie geldt vandaag nog als een soort artistieke bijbel voor schilderend Belgisch toptalent), hij won de Europaprijs van de stad Oostende (Jean De Groote eindigde toen tweede), was laureaat van de Jeune Peinture Belge, zijn werk werd geselecteerd voor evenementen zoals “Beaufort” en de Biënnale van Venetië en het vernieuwde Musée Matisse in Lens zal in 2025 met een Sweetlove-tentoonstelling heropenen. Dat hij ondertussen ook geridderd is, daar praat Sweetlove niet over.

ONZE-LIEVE-VROUWEKERK VAN LEFFINGE

Je kan geredelijk verwachten dat de stad Oostende zo’n klepper in zijn “2024-Ensor”-feestelijkheden zal betrekken. Maar niets lijkt voorlopig die richting uit te wijzen. Geen nood. De ondeugende, olijke kunstenaar met een groot hart en heel veel zin voor ironie (dit laatste mede om het onbegrip van de mens in relatie tot de teloorgang van het milieu te verwerken) heeft zojuist, net zoals Nick Ervinck (K.E.R.K.), in het uitgestrekte poldergebied dat onder de stad Middelkerke ressorteert een kerk als permanente tentoonstellingsruimte toegewezen gekregen. Samen met werken in de publieke ruimte van onder meer Fabre, Ervinck en Delvoye, het nog te bouwen nieuwe casino en twee kunstruimtes voor kanonnen van de actuele Belgische kunstscène, wil burgemeester Dedecker Middelkerke als artistieke kustgemeente stevig op de kaart zetten. In de Onze-Lieve-vrouwekerk zijn de werken ondertussen aan de gang.

Ensor en Sweetlove. Twee uitersten? Zo lijkt het op het eerste zicht, maar toch gelijkgestemde en tegendraadse zielen: een doorgaans in donker pak uitgedoste bourgeois die mensen van zijn slag graag te kakken zette, versus een kleurrijke, corpulente kunstenaar die vooral met de planeet is begaan (zijn “beesten” zijn recycleerbaar!), graag in de kijker loopt en groots uitpakt. Ook de schoenen die zijn dieren dragen én de petfles op hun rug zijn niet afbreekbaar. Sweetlove orakelt artistiek al lang dat water een wereldprobleem gaat worden. Maar hij doet het kleurrijk en met die onafscheidelijke lach van hem. Ook in California, waar hij met regelmaat komt en waar de Sweetlove-beelden bekend en geliefd zijn, is het water aan het opdrogen.

Fossiliseren. In de vroege jaren ‘70 maakte hij in Aalst ophef door een act met een toen nog geheel nieuw product dat… polyester heette. Bijzondere foto’s van zijn oma (zijn model) gingen voor de ingang van een galerie meters diep de grond in om er tien jaar later in het bijzijn van een gerechtsdeurwaarder te worden uitgehaald. De foto’s waren compleet onaangetast gebleven! Ik herinner mij uit een ver verleden een tentoonstelling met een broodje dat het hart van een bakfiets was geworden: “Bread for all” heette het werkje. Voor mij zijn meest beklijvende ooit. Het fossiliseren van S. wijst ook naar ons fossiele denken, ook i.v.m. kunst, het stilleven, het landschap, de verhouding in huis. Tussen de kast en het schilderij. Bijvoorbeeld.

CREUTZFELDT

In het voormelde boek (Modernism…”) zie je uiteraard schilderwerk van Sweetlove: opgezwollen, grote doeken (kussens eigenlijk) met zwevende etenswaren: zijn geheel eigenzinnige artistieke reflectie van het toen vigerende dodende dioxineschandaal, de dollekoeienziekte, Creutzfeldt-Jakob.

Fossiliseren. Als dat lukt, dan hoefde hij niet van overheidssubsidies af te hangen noch van conservatoren of curatoren, had hij geen museum vandoen. Dus doet Sweetlove al zijn hele leven zijn ding. Wat weinigen weten is dat hij ook over een bijzondere privé-collectie beschikt. De toen nog jonge, slanke en eerder armlastige Sweetlove kocht wat niemand toen wilde kopen, want nog niet gekend… Maar hij zag het. Er waren raakpunten met zijn werk en zijn denken: Sherman, Beuys, Ben Vautier, Pistoletto, Ensor, Panamerenko…

FILM: “LES CURATEURS”

Werken en reizen. En overal smeedt hij spontaan hechte artistieke vriendschappen. Een groot hart, zei ik al. Net nog een opdracht vanuit Los Angeles voor een hond van maar liefst 7 meter hoog. Aan de slag: tekenen, 3D, ingenieurs erbij halen, uitvoeren en verschepen. Hij doet het allemaal. Straks komen zijn “Dancing Bears” eraan: indrukwekkende dansende beren en 10.000 kleine exemplaren. In de OLV-kerk start in april 2023 een Sweetlove-retrospectieve. Ook zijn privé-collectie zal te bekijken, samen met een enkele Dansende Beer, die naar de psychedelische muziek van de band “Greateful Dead” (1965) verwijst, en naar bands als Pink Floyd en een onvergetelijke happening als Woodstock.

Naar het Ensor-jaar toe zal zijn film “Les Curateurs” er te zien zijn. Op een hilarische en unieke manier (wij mochten even meekijken) neemt hij de 4 C’s uit de kunstwereld op de korrel: de Conservatoren, de Curatoren, de Critici en de Collectioneurs. Het is een hommage aan grootmeester Ensor en een verwijzing naar diens “Intrede van Christus in Brussel”, dat helaas in LA’s Getty-museum hangt. Er komt ook één groot “Sweetlove”- beeld van Ensor.

Van 8 april tot 3 september is William Sweetlove te ontdekken in de expo No Plastic in Heaven in de kerk van Middelkerke. Klik hier voor alle info.

Van 14 april tot 7 mei is er een overzichtstentoonstelling van het werk van William bij Lloyd Gallery in Oostende. Klik hier voor alle info!

Dit artikel verscheen eerder reeds in TheArtCouch magazine 2023/01. heb je die gemist? Haal het dan nog snel in huis, en abonneer je op de komende magazines!