Met Gideon Kiefer verdwalen in ‘memory lane’…

Posted By Frederic De Meyer

We houden ons zo goed en zo kwaad het kan bijeen op basis van onze herinneringen. Ze vormen de intieme ijkpunten van ons besef van een ‘zelf’. We weten nochtans, zonder het ten volle te beseffen, hoe fragiel en bedrieglijk deze verworven ervaringen zijn. Onze hersenen houden wel notities bij van wat er gebeurt, maar ze lijken dit meer als grondstof te beschouwen voor toekomstige beslissingen dan als vaststaande, neutrale waarheden. Herinneringen zijn een organisch gegeven, geen inerte materie.

Ook voor Gideon Keifer vormen herinneringen een basismateriaal, heel letterlijk in zijn kunst waarin hij steevast terugblikt op zijn jeugd in Neerpelt, maar evengoed in zijn persoonlijke poging om aan de hand van zijn werk de flarden gebrekkig geheugen te verwerken tot een coherent, zij het niet noodzakelijk logisch opgebouwd geheel. Het is geen weemoed die hem drijft, eerder een Arendtse ‘ik wil begrijpen.’ De nostalgie is er levendig aanwezig, maar weegt niet overmatig door, of tenminste niet meer dan zijn verontruste blik op de toekomst. Zwaarmoedig noch luchtig, afstandelijk noch sentimenteel, geladen noch vrijblijvend, Gideon lijkt steeds op zoek naar het juiste evenwicht, naar een nestelen in een oncomfortabele wetenschap.

In de nieuwe reeks verschijnen uit het oog verloren vrienden van weleer; bloederige soldatenpelletjes; de woonkamer van de grootouders met twee tekeningen van zijn opa op de schouw. Panelen in het landschap zijn als golfbrekers voor de onbewuste stream of consciousness, een waarschuwing om bij de les te blijven: dit is niet echt, het voorbije bestaat slechts bij de gratie van immateriële gedachten. Hij schildert nu in groot formaat, het biedt hem een weidser perspectief op zijn verleden, een nieuwe vrijheid die als een opluchting kan worden aanzien, als wogen deze gebrekkige herinneringen op tegen het besef van de eindigheid ervan.

Herinneringen stapelen zich op, maar ze worden ons niet gestructureerd voorgelegd. We creëren het verhaal uit de achtergebleven flarden, maar hoe meer materiaal we verzamelen, hoe meer het een kluwen wordt om de lijn te herkennen in dit mentale woud waar iemand al snel een leven lang in verdwaalt. De enscenering in zijn nieuwe expo, net als de titel ervan: I’m lost in a forrest benadrukken het op talrijke manieren: we hebben nu een map nodig om de weg in onszelf terug te vinden. We doen beroep op mogelijkheden van de extended mind -in dit geval Google Street View- maar het beeld blijkt noch compleet noch correct. Ook hier heersen blinde vlekken en wazige details. Het is niettemin het enige dat ons vanuit ons heden overblijft van wat we menen te hebben beleefd en ons een gevoel van eenheid verschaft.

Het geheel van de expo is behoorlijk desoriënterend, wat wellicht de bedoeling is. Een mentale trip door memory lane is geen vrijblijvende oefening, latent is er steeds de waarschuwing voor het misleidend karakter ervan. Ons onhandig geknutselde zelfbeeld krijgt weliswaar een knauw, maar, gezien het het enige is dat we hebben van onszelf, voor onszelf, is het eerst en vooral iets om te koesteren…

Installatiebeelden I’m lost in a forrest | Courtesy Be-Part and the artist
(cover foto: TheArtCouch)

Gideon Kiefer I’M LOST IN A FOREST loopt van 7 oktober 2023 tot 7 januari 2024 in de Paardenstallen in Kortrijk. De expo is georganiseerd door Be-Part en werd geënsceneerd door Patrick Lefebure (Archipl).