Frank Gryffroy en Stefaan Vanhoutte in De Weverij, verbeeldingsdrang in esthetiek gevat

Posted By Frederic De Meyer

Creativiteit. Het is een complex gegeven. Het kan net zo goed een gevolg zijn van een innerlijke gedachtegang als dat het van buitenaf door toevallige verschijningen of gebeurtenissen kan worden geïnspireerd. Het kan in de ene enkel ontspruiten wanneer hij zich in zijn omgeving ontdoet van alle overbodige materiaal, als bij een ander juist enkel voorkomen in de confrontatie met een weelde aan visuele impulsen. Het kan louter gericht zijn tot het oplossen van een specifiek probleem, maar kan evengoed vanuit het niets tot een volstrekt doelloze handeling leiden.

Kunstenaars hebben uiteraard geen monopolie op de creativiteit. Onderzoekers, marketinggurus, kwantumfysici, zelfs politici kunnen verrassend creatief uit de hoek komen. Toch associëren we het maken van kunst steevast met creativiteit, ook wanneer kunst functionele doelen beoogt, of in de zogenaamde ‘toegepaste’ kunst.

Het verschil ligt misschien in de notie van vrijheid. De gedachte, ook al is deze vaak onterecht, dat de kunstenaar vanuit een verplichtingloze drang creëert, louter vanuit een onachterhaalbare, ‘goddelijke’ impuls. Verkeerd, schreef ik, steevast is ook deze vorm van creativiteit uiteindelijk het resultaat van oorzakelijke verbanden, zo blijkt tenminste uit de studie van de Nederlandse psycholoog Ap Dijksterhuis. Ook de wegen van creativiteit volgen een strikte logica.

Werk van Stefaan Vanhoutte bij De Weverij ©TheArtCouch

Weg mysterie? Weg magie? Belange niet. Tenminste, zo moet ik vaststellen na mijn bezoek aan De Weverij, waar Frank Gryffroy en Stefaan Vanhoutte te gast zijn. Twee tegenpolen, zou je kunnen stellen: waar Frank vanuit de mysterieuze uithoeken van zijn onderbewuste nieuwe, ongekende constructies tekent of construeert -met als hoogtepunt ongetwijfeld zijn elegante maar volstrekt onwerkbare ‘Stormcatcher’-, omringt Stefaan zich in zijn atelier met duizenden gekregen of gesprokkelde objecten, waar eerder toevallig een object zijn aandacht trekt van waaruit zich een visuele gedachtegang ontspint door toevoeging en assembleren van en met andere objecten.

Werk van Frank Gryffroy bij De Weverij ©TheArtCouch

Bij beide blijkt het esthetische, het visueel verrassende en -dus- aantrekkelijke het leidmotief. Niet het doel: dit zou impliceren dat ze een effect willen bekomen die zich buiten hen afspeelt. Het is eerder de rauwe drang om te creëren die hen lijkt te drijven, om aan de hand van concrete materialen hun innerlijke impulsen vorm te geven.

Het werk van beide bevindt zich in het verlengde van hun professionele werkzaamheden -de een is binnenhuisarchitect, de ander bouwt de decors van de Wereld van Kina. Niettemin is er een onderscheid, waar misschien juist de specifieke creativiteit van de kunstenaar is schuilt: in hun kunstpraktijk lijken de grenzen van het mogelijke net wat verder te liggen, de tomeloze verbeelding net wat vrijer…

Deus Ex Machina met werk van Frank Gryffroy en Stefaan Vanhoutte is op 3 en 10 november te zien in De Weverij, Sleidinge. Klik hier voor alle info.