Haast geen tentoonstelling in Vlaanderen of je treft er het gepassioneerde koppel Paul en Marie-Rose Declercq-Benoot aan. Ondertussen reeds een tiental jaar savoureren zij aan elkaars zijde kunst, voornamelijk, van Belgische kunstenaars. Wij gingen op bezoek om hun uitgebreide collectie te bewonderen en genoten van een bevlogen uitwisseling over kunst.
Al in de inkomhal van hun strakke, moderne huis in Roeselare worden we verwelkomd door twee imposante werken: rechts een extravert, kleurrijk werk van Fred Bervoets, links Fashion Victim, de blauwe vlinder van Cindy Wright uit 2015. Misschien is dit al meteen een illustratie van de twee polen die in dit koppel naar evenwicht zoeken: ingetogen diepgang en levenslustige uitbundigheid. Dit aldoor bungelende pendulum zet zich ook voort in de woonkamer: daar treffen we een werk van Hans Vandekerckhove, overigens de schoonbroer van Paul, waarop een figuur tegen een feloranje achtergrond de oneindige einder in kijkt. “Het lijkt bijna of Hans dit werk maakte met mij in gedachten, mijn peinzende creatieve versie, de introverte persoon die ik ben als ik nieuwe ideeën wil laten opwellen (Paul was tot voor kort eigenaar en ontwerper van het kledingmerk Zilton, nvdr). Het was het eerste werk dat ik kocht, nog voor ik Marie-Rose leerde kennen.”
Symbiose
In dezelfde ruimte ontdekken we een groot werk van Jan De Vliegher, de Brugse schilder die spontaan en morsig schildert, één en al vitalisme op doek. Hij draagt de voorkeur weg van Marie-Rose, die ook uit een familie van kunstgezinden komt. Met haar open, directe en communicatieve karakter bleek ze voor Paul de ideale tegenpool, the other half. Toch schuwt ze geen werk dat dieper wroet in de achterkamers van de menselijke ziel, waardoor ze elkaar ergens treffen in het midden.
Ze vallen dan ook vaak op dezelfde werken, zelfs zonder er elkaar over aan te spreken. Marie-Rose: “We lopen rond op een tentoonstelling en als we na afloop met elkaar praten, blijken we meestal dezelfde coup de foudres te delen. Kiezen voor een bepaalde aankoop heeft dan ook doorgaans weinig voeten in de aarde. We vinden elkaar hierbij moeiteloos.”
Voedende dialoog
Het vruchtbare verschil zorgt voor een symbiotische en evenwichtige kunstcollectie, waarbij de verzachtende, troostende melancholie van Paul wordt gekoppeld aan het meer zuiderse temperament van zijn eega. Wat stuurt hen bij de selectie? “Buikgevoel”, zeggen ze in koor. “Het is hetzelfde als stoffen kiezen voor een collectie”, oppert Paul. “Waarom kies je voor een bepaalde stof, bepaalde kleuren, een bepaald dessin? Geen idee. Toch wist ik meestal haarscherp wat ik wilde.” Marie-Rose: “Als er dan al een leidraad is, dan is het deze: wij zien een kunstwerk als gestolde energie. De ziel van de kunstenaar wordt erin gematerialiseerd door eraan te werken. Dus kiezen wij vooral voor kunstenaars die ons liggen, waarmee we ook op menselijk vlak een klik hebben. Als we bij iemand geen goed gevoel hebben, dan komt het werk hier niet binnen.”
Geen selectie op bekendheid dus, of op de mogelijke winstwaarde van een werk. Affiniteit, verbondenheid, voedende dialoog, dat is waar dit koppel op uit is, naast een persoonlijke missie om Belgische kunstenaars een steuntje in de rug te geven. Polly Pollet bijvoorbeeld, de jonge kunstenares die met haar blauwe ballpointtekeningen stilaan haar plek verwerft aan het kunstfirmament, namen ze onder de vleugels als ‘creatieve ouders’. Wat betekent: ze tekenden zelfs een ‘artistiek adoptieformulier’ en steunen haar door dik en dun. Paul: “Soms komt ze hier een paar dagen logeren, als was ze onze eigen dochter. Maar we gingen ook al uit eten met haar ‘echte’ ouders. Dat was erg fijn.”
Mini-museum
We worden verder doorheen het huis geleid, langs onder meer nieuw werk van Bendt Eyckermans, een reeks van Arpaïs Du Bois, een klein fijn werk met blauwe inkt van Christian Dotremont, ons vertrouwde namen als Yves Velter, Carole Vanderlinden en Tatjana Gerhard, maar ook jong geweld als Lisa Vlaeminck, Nel Aerts en Pieter Jennes. Te veel om op te noemen eigenlijk, een eclectische collectie die een ruime blik biedt op de richesse aan Belgisch talent.
En dan komen we plots in een andere wereld: Paul trekt een deur open en hier blijkt zich als bij wonder een mini-museum schuil te houden, met werk van een heel andere aard en tijdperk. Een hele collectie schilderijen van de Franse postimpressionist Paul Madeline. Een aankoop uit de beginjaren van hun verzameldrang, toen ze nog geen duidelijke lijn hadden uitgezet. Pas daarna besloten ze hun ‘werkgebied’ af te bakenen en resoluut voor Belgische kunst te kiezen.
Rillingen
We merken inderdaad dat binnen her en der werken opgestapeld zijn, dat niet alles nog een plek vindt, al blijken ze samen een bijzonder sterk oog te hebben voor wat waar tot zijn recht komt. Het is een ruime collectie, maar een collectie die hierdoor nooit overdadig wordt. Elk werk krijgt het perfecte podium, waar de persoonlijkheid en uitstraling volop tot uiting kunnen komen.
Het verhaal houdt niet op binnenshuis. We worden door de tuin naar het poolhouse geleid, en doen onderweg twee ontdekkingen. Het werk van Strook mag binnenkort een buitenmuur sieren en een terras wordt geschraagd door een metersbreed werk van wereldbefaamd street artist ROA. Een slak die lijkt te zeggen: traag is ook mooi – een motto dat Paul en Marie-Rose na hun drukke beroepsjaren nu sterk aanhangen. Gezond leven staat bij hen voorop, in combinatie met oprechte connecties met warme, verrijkende zielen.
Levenskunstenaars par excellence zijn ze, wat ook tot uiting komt in het poolhouse dat Marie-Rose helemaal zelf, met natuurlijke, gerecupereerde materialen, duurzaam en ecologisch inrichtte.
Hier worden we verwend met onder meer werk van Peggy Wauters (een heel ensemble schilderijtjes in het toilet) en Wim Delvoye, maar wat de grootste impact op ons heeft is het werk Clarysse, uit de beginperiode van Sofie Muller. Een vrouwelijke scholier zit aan een oud schoolbankje, het hoofd verscholen in de handen, boven een zwartgeblakerd gat in de bank. Het beeld snijdt ons een beetje de adem af. We krijgen koude rillingen en moeten even het kleine kamertje uit. Paul zegt ons: “Het is niet ongewoon wat je hier voelt. Onze loodgieter barstte zelfs in tranen uit bij dit beeld.”
Helende tempel
Wat een apotheose van een bijzonder gesmaakt bezoek. Paul en Marie-Rose kopen geen kunst om de kunst, zij worden gedreven door een diep doorvoelde liefde voor het metier van de kunstenaar, misschien omdat ze beiden zelf een fijngevoelige, artistieke ziel bezitten. Schoonheid biedt hen troost, hun huis is daarom een soort sanctuarium, misschien zelfs een helende tempel, waar ze op adem kunnen komen, zich opladen, tegengif vinden, energie en inspiratie opdoen.
Vanuit hetzelfde engagement werken ze momenteel aan een project in Frankrijk, waarover we voorlopig nog niets mogen prijsgeven. Vast staat dat het alweer een onbaatzuchtige daad zal zijn ten behoeve van de Belgische kunstenaars, een gift aan hen waarin ze zo sterk geloven. De fijnvoelers, helderzieners, creatieve zielen en bezielers van deze maatschappij.
Na ons bezoek stuurt Paul een enthousiast bericht over het werk I’ll give you eyes of blue van Sarah De Vos, dat ze nu tot hun collectie mogen rekenen. Ons gepassioneerde pleidooi voor de begaafdheid van deze kunstenares wierp misschien wel vruchten af. Het is een mooi voorbeeld van hoe kunstverzamelaars en kunstjournalistiek met elkaar in verbinding kunnen gaan, om de Belgische kunst verder te schragen en te dragen. Vruchtbare ontmoetingen, de motor van onze missie, en ook de drijfkracht van Paul en Marie-Rose.
Dit artikel verscheen ook in #6 van TheArtCouch magazine. Klik hier om jouw exemplaar te bestellen!
- Over de (taal)grens: Gaston Bertrand ‘Entre abstraction et figuration’, een leven lang schilderen - november 16, 2024
- Het jaarboek TheArtCouch 2024 verschijnt in december - november 9, 2024
- ‘Ricochets’ van Francis Alÿs, terugblik op een bijzonder project - november 9, 2024
januari 30, 2021
Dank je wel om een binnenblik te mogen werpen bij deze bezielde mensen!
januari 31, 2021
Fijn om te lezen wat deze kunstverzamelaars drijft bij het kopen en leven met kunst. Kunst wordt hier geleefd. Niet gedacht. Ze maakt de weg vrij van hindernissen naar de parel in henzelf.
februari 6, 2021
Mooie hobby : )
februari 7, 2021
Top ! Passie als motor voor deze collectie.
Een drijfveer die keuzes bepaalt zonder meer… en Belgisch !
Een voorbeeld van gezond chauvinisme.
Misschien wat meer kunstenaars van eigen bodem in de canon van de eindtermen in de humaniora loodsen…
work in progress