Posted By Johan Debruyne

“SIMULACRUM”: intrigerend hoe een schijnwereld zich tegen “de onze” aan schuurt

Al voor het betreden van deze tentoonstelling leest de bezoeker van het borstzakje van een over een kleerhanger gedrapeerde witte schort (van een bakker, een slager, een therapeut, een geneesheer?…) het volgende af: “Symbiotic Culture of Bacteria and Yeast”.

SCHELLETJE

Ik ben een bakkerszoon, weet heus wel wat van bacteriën en al zeker van gist af, en ging als uk vaak met mijn moeder naar de talloze buurtslagers (ik kreeg dan steevast een opgerold “schelletje” van een of andere worst of een balletje gehakt) om boodschappen en ik word al decennia lang gepassioneerd door actuele beeldende kunst. Onder meer. Ook de sport laat me niet los. Bijvoorbeeld. Kunst, schoonheid, kracht…

De woorden op de schort maakten mij meteen duidelijk dat ik me klaar hoorde te maken voor iets heel bijzonders. De klassieke middelen om beeldende kunst te scheppen zouden hier zonder enige twijfel vervangen zijn geworden door digitale of hoogtechnologische “tools”. Zo worden deze middelen vandaag blijkbaar immers het vaakst omschreven. Niet bepaald mijn meug, maar ik laat me wel graag verrassen. En snel zou blijken dat wat op mijn netvlies terecht zou komen en in vele gevallen redelijk lang zou blijven plakken de realiteit meer dan behoorlijk dicht benaderde.

Akelig mooi

Na mijn bezoek aan deze tentoonstelling in de Brugse Poortersloge dacht ik, met de fiets laverend en surplacend doorheen en te midden een massa mensen (Brugge, weet u), woelden vijf doktersgezichten in mijn hoofd, voorts een kil aandoend maar ontiegelijk en tegelijk akelig mooi (kaalgeschoren) vrouwenhoofd (het appelleerde ontzettend… koppig aan Sinéad O’Connor), een wit betegelde tafel waar bloed op druppelt, een nog niet gebezigd deel van een slagerswinkel met haken en keramieken mensenkoppenkontoeren, een in een rode (of was het oranje?) gloed badende ruimte met aan de muur kleine tekens die telkens een soort metamorfose ondergingen, hersenen in overvloed, huid, dichtgenaaide wonden…

Ik zweefde tussen het hier en nu en wat ik met mijn verstrooide en naar rust en eenvoud snakkende Morandi-kop gemakshalve maar science-fiction zal noemen. Ik, me na enige tijd voortslepend op welhaast 70-jarige voeten, zou slechts een enkele keer node afhaken, namelijk wanneer de bezoeker wordt uitgenodigd om met QR-codes aan het evenement te participeren.

Yves Gabriels

Onder de noemer SIMULACRUM loopt in de Brugse Poortersloge (Kraanrei/vlak bij het standbeeld van Jan van Eyck), een locatie waar de voorbije jaren bij nader inzien alleen maar boeiende, bekoorlijke en/of intrigerende artistieke evenementen hun beloop hebben gekregen, een verrassende tentoonstelling. Curator, kunstenaar en dokter-tovenaar-kunstenaar is Yves Gabriels. Hij nodigde een rist kunstenaars uit met wie hij affiniteit heeft en voor wier werk hij ontzag heeft: Lena Daems & Frederik Van Remoortere, Koosje Schmeddes & Dirk Schellekens, Auriea Harvey & Michaël Samyn, Laura Maes en Artiste Inconnu.

De bezoeker wordt uitgelegd dat “Simulacrum” betekent: “een kopie zonder origineel”. Dus, de doctors die door mijn hoofd zouden blijven malen bestaan wellicht niet echt. Het geeft niet. Ik ga naderhand zoals steeds toch bij mijn dikke vriend Van Dale aankloppen en daar vind ik “simulacre: 1 niet algemeen hersenschim (1), schijnvertoning”.

IPad en AI

In de aloud stede – ik kon niet op de vernissage aanwezig zijn – hoor je de naam van de tentoonstelling nu al met regelmaat vallen. Goed. Er wordt over gepraat! Yves Gabriels, zo lees ik, is een jaar lang Brugges huiskunstenaar, werd in Haïti geboren en leeft in South Florida.

De man heeft “degrees” in de schone kunsten en grafisch design, heeft heel wat artistieke watertjes doorzwommen, speelt artistiek in op wat zich sociaal, politiek en cultureel manifesteert, maar wat hij in de Poortersloge met zijn collega’s artistiek heeft neergezet heeft vooral te maken met het feit dat jaren geleden al de… IPad ’s mans atelier is geworden en dat hij AI (Artificiële Intelligentie) heeft ontdekt.

Inderdaad, wie de Poortersloge betreedt, komt binnen in een “andere” wereld, zeg maar, een wereld waarin alles herkenbaar is, hoewel niets echt lijkt. Of net wel? Het schuurt allemaal langsheen datgene wat we kennen. Ik zou trouwens merken dat nogal wat bezoekers meer werk hebben met het analyseren van de tekst die ze mee hebben gekregen dan dat ze tijd kunnen maken om van het beeldende aanbod te genieten.

Weet dat Gabriels ook de zoon is van een slager en dus heeft gezien hoe dieren bot tot verworden, dat hij dus ook met bloed is vertrouwd en dat hij alsnog in de ban kwam van “Het Oordeel van Cambyses” van Gerard David (1455-1525). Ook medische randfenomenen van WOII en de stad Rome komen je ergens voor de geest of ter ore.

De hele tentoonstelling door, ook bij de andere kunstenaars, zijn er verwijzingen naar de (kunst)geschiedenis en/of maatschappelijke fenomenen, naar het leven dat we leven en naar het menselijk lichaam. Er wordt gespeeld, bijna getoverd, met klank en met licht evenzeer, en vooral met beelden uiteraard.

SCOBY

Een heel bijzondere ervaring zo’n bezoek aan “Simulacrum”. Ook het gebruik van SCOBY (symbiotische cultuur van bacterie en gist/die tekst of dat schortzakje, weet u nog?) om huid te creëren is opvallend. Laat me concluderen dat Gabriels en collega’s alles enigszins anders maken en naar hun hand zetten… Een eufemisme? Dit zal van elke bezoeker afzonderlijk afhangen. U verlaat het pand niet perse met een warm gevoel, maar toch is er schoonheid alom.

(alle foto’s: Johan Debruyne)

“Simulacrum”, Poortersloge, Kraanrei 19, 8000 Brugge, toegankelijk donderdag t/m zondag, van 13 tot 17u. In de Biekorffoyer (Sint-Jakobsstraat 20) bevindt zich naar verluidt het moederwerk” waaruit alles zou zijn voortgevloeid, maar toen ik er zaterdag ging kijken was de deur op slot. Dan maar een koffie gedronken en van wat poëzie genoten op Brugges “Velenamenplein”.