Je zou kunnen denken dat schrijven over Koen Broucke (°1965) gemakkelijk is. De man is doctor in de kunsten, pianist, verzamelaar, wandelaar, kunstenaar. Voldoende invalshoeken om inspiratie te vinden, maar dan word je gedwongen om te kiezen en loop je het risico om boeiende facetten uit zijn leven over te slaan. Gelukkig heeft de stad Geel mijn keuze gemakkelijk gemaakt. In de Halle loopt momenteel de expo Mosa Mystica waar de kunstenaar zes jaar schoonheid in schilderijen tentoonstelt.
Laat me beginnen met een verontschuldiging, want ik weet dat ik uw aandachtspanne op de proef zal stellen. Mijn beschouwing zal bij momenten even hard meanderen als de Maas rond de woonplaats van Koen en zijn vrouw Sigrid. Koen wandelt in beelden en ik zal achterop wandelen om er van tijd tot tijd woorden bij te verzinnen, wetende dat de taal het niet zal halen van zijn intimistische penseelstreken. Het is nochtans via de taal dat ik voor het eerst kennismaakte met zijn werk. Ik heb het geluk om, wanneer ik de voordeur van mijn woning in Antwerpen achter me toetrek, uit te kijken op het standbeeld van Paul Van Ostaijen. Dat de man op dat moment me de rug toekeert, laat ik maar even in het midden. Van Ostaijen heeft me de liefde voor taal bijgebracht. Zijn ‘boem, paukenslag’ bracht een poëtische nazindering bij mij teweeg die tot op heden gebleven is.
Blijkbaar ben ik niet de enige persoon die door het werk van de te vroeg overleden dichter geraakt werd. Het is ondertussen elf jaar geleden dat vier artistieke musketiers het plan opvatten om in de sporen van ‘Zot Polleken’ naar Miavoye te trekken waar de dichter zijn laatste levensdagen sleet in een sanatorium. Het resultaat van dichter Peter Holvoet-Hanssen, schrijvers Pascal Verbeken en Koen Peeters, en kunstenaar Koen Broucke resulteerde in het gelijknamige boek Miavoye. Ik kende het werk van Koen toen nog niet, maar ik was dadelijk jaloers op die man die met enkele borstelstreken kon weergeven waar anderen tientallen woorden voor nodig hadden. De tocht naar Miavoye met een tussenstop in Waulsort had ook blijvende gevolgen voor Broucke. ‘Hij wist meteen dat hij hier oud wilde worden en verhuisde naar de ‘Villa des Roses’. Sindsdien verdeelt hij zijn tijd tussen het Maasdorp en Oostende waar zijn geliefde Sigrid vandaan komt,’ lees ik in het wandelboekje dat ter gelegenheid van Mosa Mystica werd uitgegeven.
Wandelen met ogen en hart
De serene vallei van de Bovenmaas, omringd door weelderig groen en kabbelende beekjes, vormt de inspiratiebron voor deze kunstenaar die zijn creativiteit put uit de natuur zelf. Koen Broucke heeft zichzelf niet alleen tot visueel chroniqueur van de streek gekroond, maar ook tot fervent wandelaar. Zijn nieuwste tentoonstelling, Mosa Mystica, biedt een intrigerende inkijk in zijn artistieke reis door dit betoverende landschap.
Brouckes liefde voor wandelen begon als een eenvoudige behoefte om te ontsnappen aan de drukte van het dagelijks leven. Hij trok zijn wandelschoenen aan en begon aan zijn ontdekkingstocht door de vallei. Wat begon als een lichamelijke activiteit, veranderde al snel in een diepgaande spirituele ervaring. De natuur, met haar seizoensgebonden veranderingen en mysterieuze hoekjes, werd zijn muze.
Tijdens zijn wandelingen verzamelt hij kleine schatten: stenen met unieke vormen, verweerde takken, scherven, verloren voorwerpen. Deze vondsten vormen de basis voor zijn kunstwerken. Hij observeert de kleuren van de bladeren, de schaduwen op de grond en de dans van de wolken boven zijn hoofd. Zijn schetsboek is altijd binnen handbereik, klaar om de momenten van inspiratie vast te leggen.
De tentoonstelling Mosa Mystica toont niet alleen de voltooide schilderijen en tekeningen, maar ook de schetsen en notities die Broucke tijdens zijn wandelingen maakte. Elk kunstwerk heeft een verhaal, een verbinding met een specifieke plek in de vallei. De mystieke grot die hij ontdekte tijdens een regenachtige ochtend, de oude eik die hem troost bood tijdens een eenzame wandeling – al deze elementen komen tot leven op het doek.
En dat tot leven komen op doek mogen we gerust ook letterlijk nemen, want cineast Tijs Posen volgde de kunstenaar op zijn tochten doorheen de vallei. Het resultaat is de intimistische film ‘De honden zullen altijd blijven blaffen’, waarin Broucke ons meeneemt als filosofische gids langs de oevers van zijn mystieke en mistige Maas. In poëtische woorden verhaalt hij de nevelslierten die tergend langzaam uit de vallei opstijgen en de omgeving onderdompelen in een mystieke sfeer. Hij trekt naar de heuvels en toont ons de traag meanderende Maas. Hij wandelt met Sigrid doorheen de velden en schetst een dode das die later de hoofdrol zal spelen in een van de vele werken die uit zijn penselen en brein ontspruiten.
Brouckes werk is doordrenkt van symboliek. De stenen vertegenwoordigen de tijd, de vergankelijkheid van het leven. De bomen staan voor groei, veerkracht en verbondenheid. Zijn kleurenpalet weerspiegelt de seizoenen: warme herfsttinten, koele lentekleuren, ijzige winterblues. Elk penseelstreek draagt een stukje van zijn ziel.
Maar waarom wandelt Broucke? Waarom kiest hij niet voor een atelier in een bruisende stad? Het antwoord ligt in de stilte. De vallei biedt hem rust, een plek waar hij zijn gedachten kan ordenen en zijn creativiteit kan laten stromen. De wandelingen vormen zijn meditatie, zijn manier om in contact te komen met het universum.
Meer dan een expo
Broucke heeft voor de opstelling van zijn werken in de tentoonstelling gebruik gemaakt van de verschillende verdiepingen van de Halle om het Maasreliëf te evoceren. Op de benedenverdieping treffen we de Maasvlakte aan, terwijl op de bovenste verdieping we inderdaad meekijken vanop de Falaise de la Chamia over de vallei. Meer dan honderd werken, de arbeid van meer dan vijf jaar, nemen de bezoeker mee naar de plek waar de kunstenaar zijn hart verloren heeft. Het dwingt hem ook om zijn kleurenpalet zorgvuldig te kiezen. Elk moment van de dag is de lichtinval net iets anders, en dwingt de kunstenaar tot visuele keuzes. Hij treedt hiermee in de voetsporen van illustere voorgangers als Joachim Patinir, de uitvinder van de landschapskunst. Maar ook Félicien Rops, William Turner en Gustave Courbet hebben hun schildersezel ooit langs deze oevers van de Maas neergepoot in hun zoektocht naar dit mystieke licht. Broucke bevindt zich in goed gezelschap.
Mosa Mystica is meer dan een tentoonstelling; het is een uitnodiging om zelf op ontdekkingstocht te gaan. Trek je wandelschoenen aan, laat je zintuigen prikkelen en wie weet vind je jouw eigen creatieve bron in de natuur. Koen Broucke heeft de weg al voor ons geplaveid – nu is het aan ons om te wandelen. De vele rode bolletjes naast de schilderijen vormen dan niet alleen ankerpunten voor de wandelaars, maar tonen ook dat bezoekers graag een stukje droom van Koen Broucke aan de muur willen hangen.
Meer info over Mosa Mystica vind je hier: Mosa Mystica – Koen Broucke | CC De Werft
- Middernacht in een perfecte illusie, de vervreemde schoonheid van Michiel Deneckere - oktober 28, 2024
- In de schaduw van Thoreau, de natuur als levend organisme - oktober 17, 2024
- Wanneer de mens zijn troon verliest - september 27, 2024
