De 13 levenslessen van straatfotograaf Saul Leiter

Posted By Frederic De Meyer

Het blijft -enfin blijven- een van mijn lievelingskunstboek(en): de drie delen tellende werken van Saul Leiter (voor de liefhebbers: Early Black and White I. Interior, Early Black and White II. Exterior, Early Color).

Een speciaal geval toch. Op zijn 12e kreeg hij een fotocamera cadeau van zijn ouders, en begon er frenetiek mee te experimenteren. Hij maakte carrière als modefotograaf, maar bleef in zijn eigen buurt in New York het banale, alledaagse leven in beeld te brengen. Zij het op een heel eigen, heel kunstzinnige manier. Deze foto’s kwamen pas in 2006 in de publieke belangstelling. Hij heeft dus alleszins nog wat kunnen genieten van de notoriëteit die hij met zijn persoonlijk werk bekwam. Eventjes, gezien hij in 2012 kwam te overlijden.

Waar zijn specifieke stijl vandaan komt? Moeilijk uit te leggen. Er is de spontaneïteit, het accurate oog, het gevoel voor detail, uiteraard. Het gevoel voor compositie ook. Het hoeft niet te verbazen dat hij als grote inspiratiebronnen voor zijn werk voornamelijk schilders noemt, en dan nog Edgar Degas, Pierre Bonnard en Édouard Vuillard. Impressionistische invloeden zijn er zeker in zijn werk, hoewel het het zuivere weergave van een persoonlijk gevoel op zoveel vlakken overstijgt. Daarvoor heeft hij nog net een extra gevoel voor compositie, voor mystiek misschien -hij werd eerst voorbestemd en opgeleid om rabbijn te worden, misschien verklaart het deze mystieke insteek.

Misschien ligt het mysterie van zijn werk ook in hoe de man zelf was. Hoe hij tegenover het leven stond. De nederigheid, de eenvoud, het zoeken naar beelden die betekenis geven aan wat je intuïtief aanvoelt, maar niet meteen kan vatten. De aantrekkingskracht van Saul Leiters blijft moeilijk te vatten, of te verwoorden. Maar het wordt zeker tastbaarder door de man zelf aan het woord te horen.

In 2013 kwam een reportage uit over het leven en werk van de man, opgenomen in de twee jaar voor zijn overlijden. Het is een beklijvende getuigenis van een bescheiden, maar niettemin groot kunstenaar… De volledige reportage zal je moeten kopen, maar deze trailer geeft je alleszins een treffend beeld van waar je je aan kan verwachten: