‘De Panter praat’ – hoe kleurrijk zwart wel is

Posted By Marc Mestdagh

Het boek ‘De Panter praat’ laat Adriaan Raemdonck van galerie De Zwarte Panter aan het woord over een leven vol kunst en kunstenaars. Het is op de eerste plaats een boeiend verslag van 50 jaar hedendaagse kunst in België. Raemdonck is niet enkel een bevoorrechte getuige, maar actief betrokken geweest bij de kunstscène in Antwerpen. Zijn verhalen zijn even kleurrijk als de schilders met wie hij gewerkt heeft, waaronder Fred Bervoets en Jan Cox. Naar aanleiding van het tragische levenseinde van Jan Cox schrijft Raemdonck: ‘Hij deed me inzien dat een kunstwerk op zich niet bestaat, het leven zit errond. En dus ook de dood.’ Het is net die verwevenheid tussen kunst en realiteit die het leven en werk van de Panter zo rijk maakt en hem elke dag opnieuw energie geeft.

De ambitie om zelf kunstenaar te worden had hij al vroeg verlaten omdat hij ‘de kunst niet het best zou dienen als kunstenaar, maar wel door kunstenaars te dienen’. Galerist worden was dan weer niet voor de hand liggend, al was het een roeping. ‘Het beroep galerist bestond niet. Ik heb er dan maar zelf een van gemaakt. (…) Toen heb ik zelf een activiteit gaandeweg uitgewerkt tot een professie. Gewoon, door het te doen.’ Kunstenaars moeten geholpen worden, gecoacht en galeries spelen daar een centrale rol in. Vandaar dat Raemdonck vanuit zijn rol van voorzitter van zowel de Belgische als Europese vereniging van galeristen zich voluit heeft ingezet om het statuut scherper te stellen, om aan te tonen dat ze geen ‘winkeliers zijn maar cultuurverspreiders’. Een moeizame strijd, met belangrijke successen, maar één die nog altijd voortduurt.

Elk verhaal, elke anekdote is een pleidooi voor kunst als enig redmiddel. ‘Kunst brengt samen en steekt revoluties aan, het prikt en verzacht, het duwt op zere plekken en stilt de pijn. Zo’n pil kun je niet krijgen bij de apotheek.’ En ook: ‘Kunstenaars zijn onze beste verzekering voor een humane toekomst.’ Zo pleit hij ervoor dat wie kunst koopt van een levende kunstenaar een fiscale tegemoetkoming zou moeten krijgen. Er wordt te veel in termen van subsidies gedacht, terwijl kunst net een investering is in onze cultuur en ons patrimonium. Op die manier is dit boek niet enkel een verslag dat achterom kijkt, maar geeft het zuurstof aan al wie zich met kunst inlaat.