Jumaldi Alfi en het imploderen van de tijd… Een boeiende ontdekking bij Mees-Van de Wiele

Posted By Frederic De Meyer

Het klopt niet helemaal, maar het is een treffend beeld, dat van je eigen persoon als vaste boei in de voortglijdende stroom van de tijd. Wat voorbij is gestroomd blijft deel uitmaken van de rivier, vanop boei heb je een min of meer correct zicht op wat er op enkele meters afstand op je af komt. Het verleden staat vast, de toekomst is ongekend.

Het beeld klopt niet echt. Cosmologen gaan grotendeels nog uit van een blok-universum, een coherent geheel waar alles in vervat ligt en het enkel het (menselijke) bewustzijn is dat een specifieke richting ingaat. Op kwantumniveau maakt het niet veel uit welke richting een gebeurtenis inslaat in de tijd. Zelfs op neurologisch niveau lijkt het beeld niet te kloppen: blijkbaar worden dezelfde neuronen geactiveerd wanneer we het verleden oprakelen als wanneer we over een per definitie ongekende toekomst mijmeren. In hoge mate is het verleden dat we zo koesteren slechts een verzinsel. Een nuttig verzinsel, dat wel. Zonder zouden we ten prooi aan entropische krachten instant desintegreren.

Het is misschien wat bedoeld wordt wanneer naar het werk van Jumaldi Alfi verwezen wordt als een “spirituele en existentiële strijd op zowel persoonlijk als collectief niveau”. Zijn beelden vult hij met de rijke symboliek van zijn geboortestreek Sumatra, die hij verweeft met een even rijke verzameling aan persoonlijke gewaarwordingen en associaties. Het is niet zozeer uit nostalgie dus, zo vertelt hij, “ik gebruik mijn ervaring en geheugen veeleer om in het reine te komen met mijn huidige realiteit, en om paden te vinden om vooruit te komen.”

Het beeld van de boei blijft overeind, al neemt het in zijn geval de vorm van kunst, die ver om zich heen een zicht biedt op het landschap van mogelijkheden, zonder werkelijke richting noch logica. Je vindt het terug in talrijke elementen, de kolibrie, die als enige op dezelfde plek kan vliegen, de kaders in trompe l’oeil, de geschilderde lakkers om het verhaal als verhaal op en in het beeld te bevestigen. De indrukken die hij in zijn werk verweeft heffen de noodwendige richting van de tijd op. Heden en toekomst, mogelijkheden uit het verleden en mogelijke toekomsten, alles vindt er simultaan plaats, in een enkelvoudig beeld. Niet meer als dobberend doel, maar, uiteindelijk, als stevig vast geankerd reddingsboei.