“Het is een heugelijke dag. Voor ons. Voor jou.” zegt hij. Ik haal nog een kleine koffiekoek. Ik bevind me op een persconferentie, zoals dat heet. Met licht ontbijt, onder meer wellicht vanwege het ontiegelijke vroege uur. Ik zit wat na te praten met een museummedewerker die de wereld van de actuele beeldende kunst op de voet volgt. Er is veel schoon volk aanwezig: de Brugse burgemeester en zowat zijn voltallige schepencollege, Vlaanderens minister-president, zij die de plannen tekenden en uitvoeren, mensen van Musea Brugge. Ze troepen gezellig samen. Eén pot nat, denk ik, maar niets is wat het lijkt. Een en ander vindt plaats in de Vriendenzaal van het Groeninge Museum. De sfeer is opperbest.
GROENE LONG IN BINNENSTAD
Vooraan rechts staat de maquette. Ik vind ze wat “houterig”. Mag ik überhaupt iets wat minder vinden op deze feestelijke bijeenkomst? Maar goed, het nieuwe Brugse museumcomplex – de organisatoren simuleren beelden (“renders” heet zoiets), op een groot scherm boven de hoofden, van wat we zo allemaal kunnen verwachten – wordt iets buitengewoons. Knap. Chapeau! Een nieuwe groene long in de Brugse binnenstad. Een open, heel toegankelijk en uitnodigend nieuw gebouw met een bijzondere lichtinval. “Voorlinden” (Wassenaar) in het groot, zeg maar.
foto’s: Johan Debruyne
BRUSK EN BRON
Allemaal kregen we een fraaie brochure. Ik lees: “In het hart van de Brugse binnenstad bouwt Musea Brugge aan de toekomst. Met de nieuwe tentoonstellingshal BRUSK, het onderzoekscentrum BRON, de renovatie van het Groeningemuseum en de aanleg van een nieuwe, groene kunstsite in het midden van het Brugse Museumkwartier investeren we in een innovatief, hedendaags kunstbeleid met een uitstraling tot ver buiten onze landsgrenzen. Een ambitieus museumproject dat doet dromen van spraakmakende tentoonstellingen, een dynamische ontmoetingsplek en een groen museumpark. Richter, Schütte…” Er schiet een koppel namen door mijn hoofd. En voorts weet ik dat de Museum Brugge-collectie sinds 2018 is aangevuld met werk van onder anderen Song Dong, David Claerbout, Otobong Nkanga, Diana Al-hadid en nog wat jong Vlaams talent. Tot het team dat dit laatste voor mekaar heeft gekregen behoren onder anderen ongetwijfeld Elviera Velghe, Michel De Wilde en Filip Demeyer. Ik vergeet er. Excuus.
Ik word er straks (hopelijk) 70, zucht ik. Daarnet heeft Vlaams minister-president Jambon een eerste gigantische pijler in de grond mogen laten draaien. Hij delegeert goed, Sterke Jan. Een indrukwekkende machine doet wat hij gevraagd heeft. Twee hectare groot is het domein. Mijn leven lang stond daar het Sint-Andreas-instituut, de meisjesschool waar mijn jongste en meest flamboyante zus al eens in de clinch ging met de nonnen aldaar en er ooit zelfs uit moest toen ze (gedurfd, zeker in die jaren) weigerde de toen alom bekende loten van Domus Dei te verkopen. Mijn zus is dood sinds enkele jaren. Te jong. Ze had hier dit moeten meemaken.
foto’s: Johan Debruyne
RAAKLIJN
Ik ben lang niet de enige, maar ik mag – denk ik – me een voorvechter noemen voor eerlijke kansen voor actuele beeldende kunst in mijn historische geboortestad. Eind jaren ’60 had je in Brugge de groep Raaklijn (in Antwerpen was er “G58”), dat zo’n 10 jaar na het Cobra-geweld, in de aloude stede ijverde voor abstracte kunst. Meer dan ambitieus genoeg waren de leden om zonder enige vorm van subsidie meer leven in de Brugse artistieke brouwerij te brengen: auteur Paul Dewispelaere, schepen Fernand Traen, kunstenaar Gilbert Swimberghe, musicoloog Herman Sabbe en nog een paar gelijkgestemden. Ik wil ze bedanken. Een echte vriendengroep was het en wijlen Jaak Fontier, kunstcriticus, schreef de nodige teksten die tal van activiteiten duidden. “Raaklijn” zou tentoonstellingen organiseren met o.m. Victor Servranckx, Michel Seuphor, Jo Delahaut, Luc Peire en Paul Van Rafelghem en ze effenden de weg voor de Brugse Triënnales. Niet onbelangrijk in dit hele verhaal is natuurlijk de aanwezigheid van Fernand Traen, een erudiete persoonlijkheid en toenmalig schepen van cultuur (later havenschepen), die op het vlak van actuele beeldende kunst een witte raaf was. En witte raven, die zijn heel zeldzaam.
BRUGGE, WORD WAKKER!
Later zou journalist Eric Vanhove Brugge nog eens proberen wakker te schudden. Voor zijn vurig en onderbouwd betoog trokken honderden Bruggelingen naar het Belfort en in aanloop naar “Brugge, Europese Culturele Hoofd 2002” werd een rist cultuurmensen van buiten de stad er enkele dagen en nachten in de watten gelegd. Aan het eind van hun verblijf dienden ze alleen een tekst af te leveren waarin te lezen zou staan wat volgens hen de pro’s en contra’s, de sterke punten en de noden van de stad Brugge waren. Hun bedenkingen werden gebundeld in het boek “Omtrent Brugge”. Ik zou het eens opnieuw moeten lezen, maar in globo werd gesteld dat Brugge vooral op het vlak van kansen voor actuele beeldende kunst fameus tekort schoot.
Maar zoals altijd speelt de politiek een dominante en beslissende rol (ook bij het aanduiden van een Europese culturele hoofdstad) en werd een intendant aangesteld, Hugo De Greef met name, die niet in de eerste plaats met actuele beeldende kunst was begaan. Bovendien zou de toenmalige burgemeester Moenaert, een muziekliefhebber, ook nadrukkelijk zijn stempel drukken door een aanvankelijk fel gecontesteerd concertgebouw op ‘t Zand in te planten.
Ondertussen deden Michel De Wilde en Jan Verhaeghe met de weinige middelen die er voor hedendaagse beeldende kunst waren bij het Brugs Cultuurcentrum wat ze konden om deze tak van kunsten kansen te geven, om ook jonge kunstenaars te promoten. In De Bond, een voormalige opslagplaats en op nog diverse andere locaties die niet bepaald voor tentoonstellingen geschikt waren, leverden ze heel behoorlijk werk.
Elke burgemeester wil zijn spoor achterlaten. Het gerucht gaat dat wijlen Michel Van Maele ooit de basis heeft gelegd voor het massatoerisme dat vandaag de stad bijna platwalst, door ervoor te zorgen dat de reien niet langer stonken, zodat er bootjes konden varen. Tijdens de vorige legislatuur, met Renaat Landuyt als burgemeester, werd het Zand een kale vlakte, maar verdween tegelijk een bombastische bronzen beeldengroep.
“BRUGGE, MONUMENTAAL?”
Omdat men in “2002” (Brugge was Europa’s Culturele Hoofdstad) weinig rekening hield met de bedenkingen die in “Omtrent Brugge” waren neergepend, probeerde ik zelf initiatieven te nemen. Zo maakte ik de tentoonstelling “Brugge, monumentaal?” met werk van onder andere Mark Verstockt, Hugo Duchateau, Renaat Ramon, Linda Molleman en Michel Martens. Een nissenproject waarin het oeuvre van Berlinde De Bruyckere een hoofdrol zou spelen, werd na jaren voorbereiding gefnuikt door een fanatieke groep pezewevers en in 2002 heb ik mezelf verbannen naar Brugges allereerste sociale woonwijk, om er samen met jonge kunstenaars en een groot deel van de gemeenschap te werken aan tal van initiatieven. Maar ook daar was tegenwerking mijn deel. Ik heb ondervonden hoe moeilijk het is wanneer je initiatieven neemt en je bent géén lid van een of andere politieke partij.
En nu is er dus BRUSK. Enfin, BRUSK is op komst. Het wordt nog een lange weg. En eer je waardevolle schilderijen kunt exposeren moet alles kurkdroog zijn én geacclimatiseerd. Maar eens het zo ver zal zijn, zijn de mogelijkheden immens, op één belangrijke voorwaarde, namelijk dat het team dat alles moet organiseren en draaiende houden groot en sterk genoeg is en dat figuren als Jan Verhaeghe, stuwende kracht voor actuele beeldende kunst bij het CC, voldoende worden gesteund, want ook jonge kunstenaars (wat momenteel volop gebeurt in Brugge) moeten de kans krijgen hun werk met het publiek te delen. Wedstrijden als “Sant” bijvoorbeeld reveleerden de laatste jaren nogal wat jong talent. Nog een reeks “maren”, dus,… maar we zijn hoopvol gestemd.
Design by Robbrecht en Daem architecten & Olivier Saelens architecten”/”Image by MakeMe
- “HET GEHEUGEN ALS GEBOUW” Zes Brugse kunstenaars in POORTERSLOGE - mei 10, 2024
- ‘HET NARRENSCHIP’ Een door James Ensor en Sebastiaan Brant geïnspireerd intrigerend en hartverwarmend sociaal-cultureel project - april 23, 2024
- ‘OH, I ME MINE’ een Unieke publicatie zelfportretten van W. Vynck - maart 7, 2024
april 23, 2023
In de jaren 60 waren er in de Vlamingstaat twee kunstgaleries rechtover elkaar. Een bracht hedendaagse kunst met o.a Luc Peire en Rik Slabbinck.De andere meer ‘met
salonschilderijen ‘
Een groep rond Paul Dewispelaere wilde een grote tentoonstelling opzetten met ‘APPEL en PEIRE’ . Het is bij plannen gebleven….
Werner Demeyer
Geboren te Brugge 2/2/1937
april 24, 2023
Hopelijk kan het een ‘en en’-verhaal worden en krijgen ook lokale kunstenaars de kansen die ze verdienen. Laat ons eindelijk eens gezond chauvinistisch zijn en eens wel eens ‘vanvoaren in de reke goan stoan’.