De dartele sculpturen van Fran Van Coppenolle

Posted By David De Pooter

De Graduation Show van de Antwerpse Academie in september 2020, daar en dan maakte ik voor het eerst kennis met het werk van Fran Van Coppenolle. De kunstenares had er een kamer gevuld met kleurrijke sculpturen waarvan de meeste vrij en vrolijk in de ruimte hingen. Illusie van gewichtloosheid en beweging, esthetiek van staal en textiel. Omdat de sculpturen zich in een aparte ruimte bevonden, konden ze elkaar aanvullen en versterken. Alsof het om één installatie ging, veeleer dan om een reeks individuele werken. Een nadere kennismaking met de jonge West-Vlaamse en haar werk drong zich op.

Die kennismaking verliep noodgedwongen via omwegen. Weinig 22-jarigen hebben zo’n kleine digitale voetafdruk als Fran Van Coppenolle. Geen website, geen gsm, nauwelijks sociale media. Hilde Borgermans van galerie Emergent bracht redding. Als ik Fran spreek, is ze pas weer aan het werk in haar atelier op de familieboerderij in Wingene, een uitgestrekt domein met weiden, akkers, poelen en stallen. Welkom in Ludwigshaven, de plek waar Fran haar eigen leefwereld creëert, genoemd naar haar vader, Ludwig (en virtueel te bezoeken via het Instagramaccount @ludwigshaven, Frans enige toegift aan de druk om digitaal traceerbaar te zijn). Het kloppend hart van die leefwereld is de werkplek van de kunstenares, een loods die gevuld is met materiaal, werkgerei en sculpturen in diverse stadia van voltooiing.

Frans werken bestaan uit een vederlicht geraamte van gebogen, gevlochten en gesoldeerde metalen staven. De open vormen die zo ontstaan, vult ze op met kleurrijk textiel. “Maar alles begint bij het materiaal,” zegt de kunstenares. “Afdankertjes uit de kringloopwinkel of een huisopruiming, waarin ik een beginvorm zie. Plooibaarheid, trekkracht en textuur maken een materiaal interessant. Vanaf dan is er geen vast plan van aanpak. Terwijl ik me heel bewust wijd aan het maken van mijn vorm, is de enige zekerheid dat ik symmetrie in mijn werk wil, dat zorgt voor rust.” Kleur en materiaal zijn vaak één, want kleur zit in het materiaal. “Ik schilder mijn sculpturen zelden en al zeker nooit helemaal. Door objecten slechts gedeeltelijk te verven, toon ik dat de verf ook maar een laag is. Een tweede effect van zo’n onvolledige verflaag, heeft te maken met licht, en het gevoel van diepte in de sculptuur. Zoals een tekenaar of schilder een lijn bewust niet helemaal vol kleurt om meer diepte te geven aan de hele tekening.”

Lievelingswerk

Na de productiefase volgt de bezinningsfase. Want soms vraagt het tijd om een werk te accepteren. Fran Van Coppenolle legt uit: “Ik werk zelden aan verschillende kunstwerken tegelijkertijd, ik focus liever op één werk, zoals een sprinter alleen oog heeft voor de volgende honderd meter. Maar net omdat ik zo opga in één werk heb ik nadien tijd nodig om afstand te nemen. Dan laat ik me leiden door mijn gevoel. Een werk waar ik eerst twijfels over had, kan na een tijd juist heel geslaagd aanvoelen. Dat was het geval met B₁₀Ge₅. Toen dit net klaar was, leek het me te speels, te groot ook… maar zonder dat ik er nog verdere ingrepen aan gedaan had, werd het mijn lievelingswerk. Ook andere werken ben ik na een tijd steeds liever beginnen te zien, alsof ik een relatie met iemand aan het opbouwen was. Heel raar eigenlijk.” Natuurlijk wordt het er dan niet makkelijker op om afscheid te nemen van een sculptuur. “Werken tonen, helpt om los te laten. Zolang de werken in mijn atelier staan, zijn ze van mij. Na een expo zijn ze van iedereen die ze gezien heeft, dan moet ik ze loslaten. De Graduation Show was wat dat betreft een bevrijding. Maar nu, met het gebrek aan toonmomenten, heb ik een pak werken die ik maar moeilijk los kan laten.”

Herkenbaarheid

Frans objecten krijgen een extra dimensie omdat ze figuratief en toch niet herkenbaar zijn. Ze laten een veelheid aan mogelijke interpretaties toe, en die zijn allemaal even waar. De kunstenares geeft haar sculpturen bewust geen sturende titel, om de kijker helemaal vrij te laten in zijn interpretatie. “Ik ben bezig met het scheppen van vormen die aan fysieke wetmatigheden voldoen, ruimtelijke structuren met een interne logica die associaties oproepen met architectuur, fauna, flora, anatomie of medische objecten. Dat voelt de kijker ook, die herkenbaarheid die toch niet eenduidig definieerbaar is.”

Intussen vinden galeriehouders en curatoren vlot de weg naar de familieboerderij in Wingene. Voorlopig houdt Fran Van Coppenolle het echter bij losse samenwerkingen. En ook al kiest de kunstenares bewust voor een low profile op het wereldwijde web, de videoreportages die Hans Theys in haar atelier draaide, spreken boekdelen. Check hiervoor het YouTube-fimpje hieronder!.

(foto’s kunstwerken: Lukas Claessens)

Dit artikel verscheen eerder in #7 van TheArtCouch Magazine. Klik hier om het vooralsnog te bestellen en meer dan 20 andere boeiende kunstenaars te ontdekken!